Het najaar en de winter staan voor akkerbouwers in het teken van evalueren. Zo ook bij Akker van de Toekomst en haar partners. Uit de evaluatie is naar voren gekomen dat doorgaan op dezelfde manier en hetzelfde perceel niet kan.
Te lage opbrengsten
Gezamenlijk hebben we afgelopen 2 jaargangen geëvalueerd en daarbij zijn we tot de conclusie gekomen dat een derde jaar van Akker van de Toekomst op het land van de familie Sturm er niet meer in zit. Belangrijkste redenen om niet met elkaar door te gaan zijn de te lage opbrengsten en de onkruidontwikkeling.
Extreem jaar voor ontwikkeling schimmelziekten
Uit de evaluatie kwam verder naar voren dat afgelopen jaar een extreem jaar was voor ontwikkeling van de schimmelziekten met o.a. doorbraak van resistenties van Phytoftora en valse meeldauw. Hierdoor hebben we (te laat) meer chemie moeten toepassen. We hebben o.a. daardoor één van de doelen van Akker van de Toekomst om het gewasbeschermingsmiddelen met 90% procent terug te brengen daardoor helaas niet gehaald. Ook zijn een aantal toepassingen en de geïnstalleerde spuittechniek niet adequaat genoeg gebleken. Dit zijn allemaal goede leermomenten op de proefakker. Ook zien we met name door de kleine oppervlakte van het perceel dat er iets te vaak wat misgaat tijdens werkzaamheden; het feit dat er nieuwe concepten/machines worden uitgeprobeerd helpt op zo`n moment ook niet mee.
Strokenteelt geen succes
Daarnaast ervaren we dat de strokenteelt veel landbouwkundige nadelen heeft. Projectleider Digni van den Dries geeft hierover aan: “De strokenteelt leek vooraf belangrijk in het project, maar pakt in het project niet uit als verwacht; er zijn simpelweg te weinig landbouwkundige voordelen zichtbaar geworden maar wel een aantal nadelen van de 3 meter stroken. Daarom is dit zo’n mooi project, we halen veel learnings uit het project zodat we de boel weer verder kunnen optimaliseren. Maar ik wil er niet omheen draaien: de grootste teleurstelling zit hem toch in de economische resultaten in de eerste 2 jaar en dat is uiteindelijk wel een hoofddoel!”
Evaluatie
De eigenaren van het stuk land waarop we de AvdT geplaatst hebben gaven in oktober aan te willen stoppen met het beschikbaar stellen van dat stuk land. Daaraan ten grondslag lagen onder meer hun volgende overwegingen:
- De landbouwkundige resultaten (m.n. opbrengsten en onkruidontwikkeling) vielen erg tegen.
- Gezien de doorbraken van resistenties van de schimmelziekten Phytoftora en valse meeldauw valt een belangrijke factor om enorm terug te kunnen gaan in chemiegebruik weg. Daarmee zijn de geformuleerde doelen simpelweg niet haalbaar
- De strokenteelt heeft veel landbouwkundige nadelen; we zien geen voordelen
- Oogstmethodiek (mn van rooivruchten) kent te weinig capaciteit
- De toegepaste spuittechniek is niet adequaat
- In de uitvoeringen van werkzaamheden gaat te vaak wat mis
Dit was uiteraard een behoorlijke hick-up in onze verdere planning. We zijn in gesprek gegaan om nog beter te achterhalen waar de weerstanden liggen en zijn met de volgende stappen tot een gezamenlijke eindconclusie gekomen.
- Doorgaan met dezelfde planopzet kan niet verder
- Op het zelfde stuk verdergaan maar met andere strookbreedtes en plan opzet is niet doenlijk met de zelfde voorbeeldgewassen (mn aardappelen en uien vallen dan weg)
- Op een ander stuk van de eigenaren verder gaan met een gewijzigde opzet was ook geen begaanbare weg
- Bleef over doorgaan met (ietwat) gewijzigde opzet op een perceel van iemand anders.
Doelen ruimschoots behaald
Het is mooi om te zien dat we met elkaar kritisch zijn en veel leerpunten hebben. Er zijn echter ook een groot aantal punten heel erg goed gegaan. De doelen rond bemesting zijn ruimschoots gehaald. Ook de doelen t.a.v. natuurinclusiviteit, beperkingen van residu en uitspoeling lijken ruim gehaald.
Nieuwe locatie voor de Akker
De leerpunten gaan we inzetten op de nieuwe locatie van Akker van de Toekomst. Die gaan we toepassen in het derde teeltjaar. Het belangrijkste: de stroken per gewas worden veel breder en de vruchtwisseling wordt aangepast in een vorm met een even aantal gewassen. Daardoor kunnen we ervoor zorgen dat steeds 2 dezelfde gewassen (die positieve of in ieder geval niet negatieve invloed op elkaar hebben) naast elkaar komen te staan.
Volledige evaluatie
De volledige evaluatie volgt binnenkort.
Over Akker van de Toekomst
Akker van de Toekomst is een proefakker in Ens die de focus legt op de verduurzaming en ontwikkeling van de akkerbouw. Met het project willen we een inspiratiebron en motivatie tot innovatie zijn voor akkerbouwers. Akker van de Toekomst is bedoeld voor iedereen die actief is in de praktijk. Met het project ontwikkelen en testen we innovatieve akkerbouwtechnieken met het oog op de toekomst van de sector. Akker van de Toekomst combineert kennis en ervaringen tot een zo duurzaam mogelijk bedrijfssysteem. We willen dit doen door zoveel mogelijk samen met akkerbouwers te werken. Binnen het project passen we innovatieve akkerbouwtechnieken toe in de praktijk. Dit doen wij aan de hand van 3 duurzaamheidsdoelen: het op peil houden van het inkomen; het zo natuurvriendelijk mogelijk maken van de bedrijfsvoering; en het aanzienlijk verminderen van externe inputs. Het project staat onder leiding van Digni van den Dries en is een initiatief van stichting Future Food Production.
